Czy ząb czasu kąsa boleśnie?

Autor: Ewa Inn, data dodania: 11-09-2009

Zakładając optymistycznie, że jestem w połowie swojego życia, ośmielę się stwierdzić, że sporo już widziałam i wiele doświadczyłam. Mam już za sobą dzieciństwo, okres dojrzewania, a może i młodości? Chcę jednak wierzyć, że wszystko jeszcze przede mną i mam nadzieję cieszyć się życiem, aż po jego kres. Dlaczego to jedynie nadzieja, a nie pewność? Obawiam się, że część tej radości może odebrać mi poczucie bycia człowiekiem drugiej kategorii.

Dyskryminacja "staruchów"

Człowiek na starość przypomina emerytowanego aktora, który siedzi na widowni i smętnie spogląda jak jego ulubione role gra kto inny - Magdalena Samozwaniec.

Kiedy miałyśmy "naście" lat, postrzegałyśmy naszych rodziców, jako starszych ludzi. Teraz, gdy same jesteśmy matkami, czujemy się wciąż młodo, prawie tak jak wtedy, gdy miałyśmy owe "naście". Czas płynie coraz szybciej. W nas wciąż jest tyle samo werwy, wciąż tak samo patrzymy na świat, wciąż mamy plany. Martwimy się jedynie, Ĺźe doba ma tylko 24 godziny. W całej tej gonitwie nie dostrzegamy pierwszych symptomów starości. I pewnie długo byśmy ich nie zauwaĹźały, gdyby nie otoczenie, które nas mniej lub bardziej taktownie uświadamia.

JuĹź czterdziestolatki mają kłopoty ze znalezieniem pracy, a przecieĹź wciąż są cenną siłą fachową.A im starsze kobiety tym jeszcze gorzej. Dojrzałe kobiet są spychane na margines, traktowane jak zbędny balast, którego trzeba się szybko pozbyć, aby zrobić miejsce dla młodzieĹźy. Nie liczy się doświadczenie, mądrość Ĺźyciowa, znajomość wielu mechanizmów. Nie ma Ĺźadnych sensownych powodów, dla których odbiera się prawo do pracy kobietom w wieku średnim, a jednak wciąż w ogłoszeniach o pracy jednym z rzekomych atutów firmy jest "praca w młodym zespole", a kandydaci po czterdziestce często nie są zapraszani nawet na rozmowę kwalifikacyjną. Ĺťycie towarzyskie nie wygląda lepiej. O ile mężczyzna moĹźe dłuĹźej cieszyć się powodzeniem u płci przeciwnej, o tyle kobietę czas oszczędza zdecydowanie mniej. Natura być moĹźe dla równowagi karze kobiety za posiadanie płci „pięknej”, szybciej odbierając jej urodę?

Z upływem czasu coraz trudniej zaakceptować swój nowy wygląd. Metabolizm, który przestaje być sprzymierzeńcem zgrabnej sylwetki, kolejne zmarszczki, wiotczejące ciała, siwiejące włosy. MoĹźe to wszystko nie przeszkadzałoby ich właścicielkom, gdyby nie krytyczne spojrzenia i złośliwe uwagi innych. To społeczeństwo zmusza nas do walki z własną starością. Kult młodości sprawia, Ĺźe jak nigdy dotąd pragniemy wyglądać, jakby czas dla nas się zatrzymał. "Staruchy" wypadają z gry. Nikt więc nie chce być stary. Farbujemy siwe włosy, bo one kojarzą się z sędziwym wiekiem, nakładamy na siebie kremy, bo zmarszczki zdradzają nasz wiek, walczymy z nadwagą, bo zbędne kilogramy dodają nam lat, wylewamy siódme poty w siłowni, bo przecieĹź jędrne ciało to wciąż młode ciało. Ĺťyjemy w czasach, gdy kwestię starości rozwiązuje się skalpelem. Posuwamy się więc jeszcze dalej, pozwalając sobie na przeszczepy, implanty, liposukcję, face lifting i inne kosztowe cudeńka. Nic nie moĹźe zwisać, nic nie moĹźe się marszczyć. Młodość jest w modzie. A kto stary, ten ma pecha!

Drwi Kasia za młodu, na starość z Katarzyny zadrwią

Typowym jest zachowanie ludzi młodych, którzy Ĺźyją w przeświadczeniu, Ĺźe starość nigdy ich nie dopadnie. A jeśli nawet dopadnie, to przyjmą ją z godnością. Ten moment jednak wydaje im się na tyle odległy, Ĺźe nawet w najmniejszym stopniu nie utoĹźsamiają się z niczym, co posiada choćby namiastkę starości. Pojęcia przemijania, nieuchronności, tęsknoty za tym co juĹź nie wróci, są im obce. Nie potrafią zrozumieć swoich rodziców czy teĹź dziadków.

Młodzi ludzie nie tylko nie akceptują mentalnych róĹźnic wiekowych. RównieĹź fizyczność osób od nich starszych jest dla nich nie do zaakceptowania. Oceniają, krytykują, drwią. Często trafia się na wypowiedzi młodych ludzi, z których moĹźna łatwo wywnioskować, Ĺźe starszym osobom nie wypada juĹź nic. Bawić się nie mogą, bo juĹź nie przystoi, uprawiać seksu teĹź nie powinni, bo to Ĺźałosne i nieapetyczne. Szokiem jest widok czyjejś mamy na dyskotece. A nie powinna tam być, bo miejscem mamy jest kuchnia, a jej jedyną rozrywką moĹźe być oglądanie telenowel.

Przeczytałam kiedyś artykuł młodej osoby, krytykującej czterdziestolatki za to, Ĺźe próbują oszukać czas. Coś we mnie zawrzało. Potem przeczytałam komentarze. Wrzenie nie ustąpiło. Jedna z wypowiedzi szczególnie zwróciła moją uwagę: Ĺťeby starzenie nie było czymś strasznym, trzeba robić to z godnością. To ja się teraz pytam - dla kogo starość nie ma być "czymś strasznym"? Dla obserwatora czy teĹź dla samej starzejącej się osoby? Starzenie się z godnością? No proszę, jaki piękny frazes! Godność to nic innego jak poczucie własnej wartości i szacunek dla samego siebie. Istotnym jest więc jedynie to, aby ten ktoś miał poczucie własnej wartości i szanował samego siebie, mimo usilnych naszych starań, Ĺźeby to zmienić. I to nie jego starzenie jest straszne ale nasze osądy.

Kto nam dał prawo do narzucania stylu, w jakim człowiek winien się zestarzeć? Który moment według nas jest dobry, aby zacząć ubierać się nobliwie i zachowywać jak na seniorkę przystało? Ile kobieta musi mieć zmarszczek, Ĺźeby przestała czuć się młodą? W jakim procencie jej piersi muszą stracić jędrność, Ĺźeby przestała eksponować je w głębokim dekolcie? Ile musi mieć lat, Ĺźeby zaniechać zakładania krótkich spódnic? Kto nas upowaĹźnił do wytyczania granicy między młodością, a starością?

Oczywiście wcale nie musi nam się podobać czyjś ubiór, fryzura czy teĹź opalenizna. KaĹźdy ma swój gust. Ale o gustach się nie dyskutuje. Nie to ładne co ładne, lecz co komu się podoba. I jeśli pięćdziesięciolatka ma ochotę wbić się w lateksowe spodnie, to niech to zrobi, a nam nic do tego. Ludzie, którzy dawno temu przekroczyli czterdziestkę mają równieĹź prawo korzystać z Ĺźycia, mają prawo czuć się młodo, mają prawo ubierać się jak chcą, mają prawo nie wstydzić się swojego ciała, mają prawo być z siebie dumni.

Nie kaĹźdy tak samo toleruje upływający czas. Niektórzy biernie mu się poddają, inni mówią nie! Czy ci wszyscy, którzy tak gorliwie krytykują "starzejących się inaczej" nie pomyśleli, Ĺźe to bunt przeciwko starości? Ĺťe przemijanie bywa bolesne? Ĺťe godzenie się z taką rzeczywistością nie jest łatwe, niczym wbicie noĹźa w ciepłe masło? A co najwaĹźniejsze, społeczeństwo nie chce wziąć na siebie winy za ekscentryczne zachowanie niektórych, zapominając, Ĺźe to właśnie ono zmusza ich do tej swoistej ucieczki przed starością!

Pozwólmy ludziom wchodzić w kolejne etapy Ĺźycia tak, jak tego chcą, tak jak potrafią. Kiedy ich nietypowy jak na nasz gust wygląd zaskoczy nas, nie syczmy, obrzucając ich pogardliwym spojrzeniem. CzyĹźby nie stać nas było na dystans i tolerancję? Zwłaszcza w obliczu niezaprzeczalnego faktu, Ĺźe i na nas przyjdzie kolej, kiedy to będziemy musiały zmierzyć się z naszą starością. Nie wiemy jak na nią zareagujemy. Nie bądĹşmy takie pewne, Ĺźe "zrobimy to z godnością". I obyśmy nigdy nie musiały doświadczyć na własnej skórze takiej pogardy, jaką dziś serwujemy innym.